Jak upewnić się, że Twoja praca jako opiekunka w Niemczech będzie legalna?

Legalna praca w Niemczech jako opiekunka to podstawa – daje Ci ochronę prawną, ubezpieczenie zdrowotne i społeczne oraz pewność wynagrodzenia. Niemniej to od formy zatrudnienia zależy, jakie formalności muszą zostać spełnione. Jak zatem upewnić się, że Twoja praca będzie legalna? Oto najważniejsze kwestie:

Podpisz umowę przed wyjazdem.

Niezależnie od tego, czy jedziesz przez agencję czy prywatnie, umowa na piśmie to podstawa legalności. W przypadku agencji zazwyczaj podpisujesz umowę zlecenie z polską firmą (lub umowę o pracę z firmą niemiecką). Przy ofercie prywatnej – warto podpisać umowę z rodziną albo mieć własną działalność i podpisać kontrakt na usługi opiekuńcze. Umowa jasno określa strony, wynagrodzenie, czas pracy i obowiązki – to Twój dowód legalnego zatrudnienia w razie kontroli. Nie wyjeżdżaj “w ciemno” bez żadnej umowy lub chociaż pisemnego zaproszenia – praca bez umowy to praca na czarno.

Upewnij się, że są odprowadzane składki na ubezpieczenia.

Legalna praca oznacza, że ktoś (pracodawca lub Ty sama jako przedsiębiorca) opłaca składki emerytalne, rentowe oraz zdrowotne. Przy umowie zleceniu w Polsce agencja zgłasza Cię do ZUS i odprowadza składki – poproś o kopię druku ZUS ZUA lub potwierdzenie zgłoszenia. Dodatkowo agencja powinna uzyskać dla Ciebie Formularz A1 z ZUS, potwierdzający, że jesteś oddelegowana do pracy za granicą i podlegasz ubezpieczeniu w Polsce. Jeśli masz A1, to kolejnym dokumentem jest Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) – dzięki niej w razie choroby w Niemczech skorzystasz z opieki medycznej bezpłatnie. Dobre agencje automatycznie wyrabiają A1 i EKUZ dla swoich opiekunek.

Praca na niemieckich warunkach: Część opiekunek jest zatrudniana bezpośrednio w Niemczech (np. przez niemiecką agencję lub rodzinę). Wtedy zwykle dostajesz niemiecką umowę o pracę i podlegasz niemieckiemu systemowi ubezpieczeń. Rodzina powinna zgłosić Cię do niemieckiego odpowiednika ZUS (Deutsche Rentenversicherung) i Krankenkasse (kasa chorych). Ty z kolei otrzymasz niemiecki numer podatkowy, ubezpieczenie. Twoim zadaniem jest dopilnować, by taka umowa rzeczywiście została podpisana i abyś dostała dokumenty ubezpieczeniowe.

Własna działalność (Gewerbe): Często praktykowane jest założenie działalności gospodarczej w Niemczech tzw. Gewerbe. Wtedy formalnie świadczysz usługi opiekuńcze jako firma. Musisz pamiętać o samodzielnym opłacaniu odpowiednich składek w Niemczech. Ta forma daje niezależność, ale jest bardziej skomplikowana, bo spada na Ciebie obowiązek pilnowania papierkowej roboty. Jeśli nie czujesz się na siłach, by to ogarnąć – lepiej poszukaj ofert z umową zleceniem przez agencję.

Unikaj pracy “na czarno”. Kuszące może być dorobić kilka euro bez formalności, ale stanowczo odradzamy pracę bez legalnego zabezpieczenia. Brak umowy i ubezpieczenia to ogromne ryzyko: w razie wypadku czy choroby nikt nie pokryje kosztów Twojego leczenia, nie odkładają się też składki emerytalne, a w skrajnych przypadkach grożą Ci kary za nielegalną pracę. Ponadto pracując na czarno, jesteś zdana wyłącznie na uczciwość rodziny – zdarzały się sytuacje, że ktoś nie zapłacił opiekunce i trudno było dochodzić swoich praw bez umowy. Dlatego zawsze dopilnuj legalności, nawet jeśli to prywatna umowa – to w Twoim interesie.

Legalna praca to korzyść nie tylko dla Ciebie, ale i dla rodziny seniora – wszyscy mogą spać spokojnie, wiedząc że opieka odbywa się zgodnie z prawem.